در طول دوره تشكيل اندام باردهي بايد به شرايط محيطي توجه بيشتري شود زيرا فاكتورهاي محيطي كه شامل دما، غلظت دي اكسيد كربن و رطوبت نسبي مي باشد همراه با ميزان مشخص و مناسب جريان هوا داراي تأثير بسيار زيادي بر روي تشكيل ميوه مي باشند.
پرورش دهنده نيز فقط مي تواند تعداد قارچ ها و نحوه پراكنش و منتشر شدن آن ها را كنترل نمايد و اين در صورتي است كه ميزان رشد در بستر مناسب و خوب باشد. در صورتي كه تشكيل ميوه ها زير سطح خاك پوششي صورت پذيرد ميزان تشكيل پرورش دهندگان كمتر خواهد بود زيرا بررسي دهيدراته شدن و تنظيم شرايط محيطي سخت تر مي گردد.
دما
پس از سرد كردن ممكن است دماي كمپوست بيش از حد پايين بيايد كه براي جلوگيري از اين كار بايد دماي هوا را افزايش داده و ميزان جريان هوا را كاهش داد. براي تشكيل ميوه بصورت مناسب بايد ميزان تفاوت بين دماي كمپوست و دماي هوا حدود ۲-۱/۵ درجه سانتي گراد باشد بدين صورت كه مثلاً دماي هوا ۱۸ و دماي كمپوست ۲۰ درجه سانتي گراد باشد. اين تفاوت تا حدي بسته به روش سرد كردن مي باشد.
در صورت كند بودن فرآيند سرمادهي معمولاً ميسيليوم زمان بيشتري به رشد رويشي ادامه مي دهد و اين موضوع در واقع نشان دهنده آن است كه ميزان تفاوت دما بين دو بخش مذكور بيش از حد معمول است.
دماي كمپوست در صورت سرمادهي سريع و شديد به يكباره كاهش مي يابد و در نتيجه بين دماي هوا و دماي كمپوست اختلاف كمي ايجاد مي شود. وجود پلاستيك زير بسترها سبب بيشتر بودن فعاليت مي گردد.
دي اكسيد كربن
ميزان غلظت دي اكسيد كربن در سالن در صورت تنظيم ميزان ورود هواي تازه بايد در حدود ۰/۲ – ۰/۰۶% در نظر گرفته شود كه با تنظيم ميزان دي اكسيد كربن در اين مقدار حداقل ميزان هواي تازه وارد سالن خواهد شد. ميزان حقيقي و دقيق دي اكسيدكربن با توجه به وضعيت و شرايط محيطي در بيرون از سالن تنظيم مي شود. ميزان دي اكسيد كربن در زمستان بايد بيشتر از ميزان دي اكسيد كربن در بهار و پاييز باشد. فعاليت كمپوست، نوع دستگاه تنظيم كننده هوا و نوع نژاد نيز نقش مهمي در تعيين ميزان دي اكسيد كربن و تنظيم آن دارد.
جريان هوا
ميزان جريان هوا در طول دوران باردهي بايد بسيار كم باشد اما بايد توجه داشت كه ميزان تهويه بايد به صورتي باشد كه تهويه كافي جهت تبخير و خروج دي اكسيد كربن اضافي صورت گيرد.
https://gharchfarm.com/post/50/Mushroom-breeding-environment-%7C-Suitable-environment-for-mushroom-growthhttps://gharchfarm.com/post/50/Mushroom-breeding-environment-%7C-Suitable-environment-for-mushroom-growth
درصورتي كه ميزان جريان هوا بيش از حد كم باشد، غلظت دي اكسيد كربن و رطوبت نسبي افزايش مي يابد كه ميزان افزايش اين دو فاكتور در قسمت نزديك بستر و محل تشكيل كلاهك ها بيشتر است و تفاوت بين دماي كمپوست و دماي هوا زياد خواهد شد.
جريان هوا در صورت شديد بودن، سبب دهيدراته شدن خاك پوششي و كاهش فعاليت كمپوست مي گردد. علاوه بر اين افزايش جريان هوا سبب افزايش تبخير و گرما مي شود و براي تبخير شدن نيز نياز به گرماست كه اين گرما از كمپوست گرفته مي شود و درنتيجه اختلاف دماي بين كمپوست و هوا كمتر مي شود.
قارچ هاي تازه تشكيل شده، بسيار حساس اند و به همين دليل كنترل دماي سالن پرورش، اهميت بالايي دارد. براي تبادل هوا و كاهش مناسب غلظت دي اكسيد كربن، استفاده از ۵ متر مكعب از هواي تازه به ازاي هر متر مربع سطح پرورش در هر ساعت، كافي است.
رطوبت نسبي
براي حفظ رطوبت در بالاي ۹۰% نيز مي توان هوا را مرطوب كرد يا با ايجاد رطوبت نسبي مورد نظر را تايين نمود. خيس كردن كف و ديوار هاي سالن به طور منظم سبب ايجاد رطوبت و نيز سرما مي شود. پايين بودن بيش از حد رطوبت نسبي همراه با جريان زياد هوا سبب كاهش فعاليت كمپوست و دهيدراته شدن (كاهش آب و رطوبت) مي گردد.
ماكرو كليما و ميكروكليما
نكته مهم براي كنترل مناسب و كافي شرايط محيطي اين است كه بتوان بين ميكرو و ماكروكليما تفاوت تفاوت قائل شد.
ميكروكليما در واقع فضاي نزديك به توده كمپوست و ته سنجاقي و كلاهك ها را شامل مي شود.
ماكروكليما در واقع بقيه فضاي سالن پرورش را شامل مي شود.
پرورش دهندگان قارچ معمولاً شرايط ماكروكليما را تنظيم مي نمايند كه بوسيله ي اندازه گيري فاكتور هاي محيطي در قسمت بالايي بستر يا راهروها تعيين مي شود اما بايد توجه داشت كه ميكروكليما مهمتر است زيرا اين بخش بيشتر در ارتباط با محصول مي باشد. علاوه بر اين در اين قسمت جريان هوا كمتر بوده و هواي تبادل شده نيز كمتر مي باشد و اين يك مزيت دارد اين قسمت كمتر تحت تاثير تغييرات شديد دمايي قرار مي گيرد.
در صورتي كه جريان هوا كمتر شود، تفاوت بين ميكرو و ماكروكليما بيشتر مي شود. يك تكه كلوخه خاك پوششي مي تواند به نحو بهتري از ميوه قارچ محافظت كند. ميكروكليما در اين حالت تا حد زيادي از قارچ ها حفاظت مي كند زيرا ايجاد تغييرات در ماكروكليما تاثير چندان زيادي بر روي ميكروكليما ندارد. تفاوت بين ماكرو و ميكروكليما در سطوح خاك پوششي با بافت بيشتر ريزتر است.
براي حفظ شرايط محيطي مورد نياز در اطراف قارچ ها بايد ميزان رطوبت نسبي ، ي اكسيد كربن و جريان هوا بيشتر گردد زيرا در شرايطي كه جريان هوا كمتر باشد ممكن است مشكلاتي ايجاد شود.
تعداد كلاهك هاي تشكيل شده و نيز عمق تشكيل ميوه ها در طي مرحله سرمادهي مشخص مي شود و در صورتي كه خاك پوششي داراي ساختار درشت تر و زبرتري باشد كلاهك ها در قسمتي كه شرايط مناسب براي رشد آنها وجود داشته باشند ايجاد خواهند شد.
قارچ ها در ابتداي باردهي در قسمت بالاي خاك پوششي تشكيل مي شوند زيرا تاثير ميكروكليما در اين مرحله بيشترين مقدار است. در صورتي كه خاك پوششي قطر بيشتري داشته باشد، تفاوت بين محيط رشد و ميكرو كليما براي مدت بيشتري است كه اين امر سبب تشكيل ديرتر كلاهك ها مي گردد و در اين حالت كلاهك ها به تناوب ايجاد مي شوند كه اين امر سبب طولاني تر شدن دوره فلاش مي شود.
در صورتي كه سطح رويي خاك پوششي صاف بوده و داراي ذرات بسيار ريز باشد تاثير ميكروكليما بر روي اندام باردهي قارچ بسيار كمتر بوده و در نتيجه ي تاثير مستقيم ماكروكليما بيشتر مي شود و در صورت همراه شدن اين شرايط با سرمادهي سريع، ته سنجاقي شدن قارچ ها به صورت همزمان و يكنواخت شده و در نتيجه فلاش اول به صورت يكنواخت و يكسان خواهد بود.
آب پاشي
قارچ هاي ته سنجاقي شكل تازه تشكيل شده نسبت به وجود آب بسيار حساس هستند و ميزان اين حساسيت در مورد نژادهايي كه باردهي كندي دارند بيشتر است لذا در طي دوره تشكيل اندام باردهي نبايد هيچ گونه آبياري (آب پاشي) صورت گيرد.
در بعضي موارد آب پاشي نياز است كه كه اين موارد عبارتند از :
– پس از سرمادهي، هنوز ميسيليوم ها داراي رشد رويشي هستند، در اين حالت آب پاشي مي تواند سبب توقف كامل ريسه دواني شود و ميزان آب به اندازه ۰/۵ ليتر در متر مربع مي باشد.
– در صورتي كه سرد كردن سبب كم آبي بيش از حد سطح بالايي خاك پوششي شود.
– در صورتي كه تشكيل ته سنجاقي ها بيش از حد معمول صورت گيرد، با آبياري مي توان مقدار تشكيل قارچ هايي را كه در فلاش اول قرار است ايجاد شوند كاهش داد. اثر ايجاد شده نيز تا حد زيادي به ميزان جريان هوا و ديگر عوامل دارد.