​

سير تا پياز پرورش قارچ - سالن داري

​

سالن داري

در روش هاي قديمي كمپوست در كيسه هاي پلاستيكي استوانه اي به وزن حدود ۱۳ تا ۱۵ كيلو گرم ريخته مي شد. پس از اضافه نمودن بذر به كمپوست و انتقال كيسه هاي كمپوست به سالن و چيدن آنها در بين طبقات قفسه بندي، لازم است در كيسه ها باز شود و روي كيسه هاي كمپوست را با باز كردن تكه هاي كمپوست از هم افشان و خار كرده و به نحوي كه تحدب و تقعري نداشته باشد روي آنها صاف شود و ۱۰ درصد از بذر كمكي اضافه گردد. لازم است پس از پاشيدن بذر كمكي با حركت انگشتان دست، در لايه سطحي كمپوست، بذر را به عمق 2 سانتيمتري كمپوست انتقال دهيم. لزوم مرتب نمودن لايه سطحي كمپوست به واسطه فشرده شدن و نامرتب شدن كيسه هاي كمپوست در طي مراحل انتقال آنها به سالن است.يك سالن دار مي بايست از انجام تمام كارها و عملياتي كه قرار است در هر يك از مراحلسالن داري صورت مي پذيرد اطلاع كامل داشته باشد. سالن دار بايد از نحوه كار و عملكردتمام دستگاه ها در سالن با اطلاع باشد. بهتر است وي علاوه بر اطلاعات ذكر شده، آمار و اطلاعات دقيقي نيز درباره تعداد كيسه كمپوست در سالن، تاريخ ورود آنها به سالن و تاريخ شروع باردهي داشته باشد. ترجيحا لازم است اين كار با يادداشت برداري همراه باشد.

​

فراهم آوردن شرايط مطلوب زيست محيطي

در دوره رشد ميسليوم (دو هفته اول) بسته به گونه بدر (سرما دوست يا گرما دوست بودن آن)، دماي بستر (دماي درون كمپوست) حدود بين ۲۳ تا ۲۵ درجه سانتيگراد، رطوبت سالن حدود ۸۰ تا ۹۰ درصد و دماي سالن تابعي از دماي بستر حدودا ۲۲ تا ۲۴ درجه سانتيگراد است. در واقع در چهارده روز اول رشد ميسليوم در كمپوست، دماي بستر بايد حدود ۲۳، ۲4و ۲۵ درجه سانتيگراد باشد كه بسته به فصل، دماي سالن را تابع قرار ميدهيم مثلا در تابستان ممكن است اگر دماي بستر ۲۶ درجه سانتيگراد باشد، دماي سالن را روي ۲۰ درجه سانتيگراد تنظيم نماييم و با در زمستان اگر دماي بستر ۲۶ درجه سانتيگراد باشد دماي سالن ۲۷ درجه سانتيگراد باشد. متذكر مي شود دماي 10درجه سانتيگراد، باعث توقف يا كم شدن رشد و دماي ۳۵ درجه سانتيگراد، باعث مرگ بسياري از ميسليوم ها مي شود. غلظت دي اكسيد كربن سالن بين ۳۰۰۰ تا 6000 و به طور معمول 5000 پي پي ام (5/0 درصد) مي باشد، بنابراين تهويه، تابع مقدار دي اكسيد كرين است كه در صورت افزايش اين مقدار، تهويه صورت مي پذيرد. بسته به نياز، تهويه هر ۱۲ ساعت يكبار و تابع مقدار دي اكسيد كربن مي باشد. در واقع در طول دوران رشد ميسليوم، احتياج به ورود هواي تازه نيست، لذا با يك تا دو بار تهويه در روز حجم مناسبي از گازهايي غير از دي اكسيد كربن كه براي رشد ميسليوم لازم است از سالن خارج مي گردد. اصولا در طول دوران ريسه دواني، گاز دي اكسيد كرين از كمپوست خارج و گرماي آن به كمپوست وارد مي شود. اين در حالي است كه اگر در مراحل قبلي تخمير كمپوست به طور كامل صورت نگرفته باشد دماي كمپوست در اين مرحله با كمترين تنش به شدت بالا مي رود. بهتر است (به ويژه در اوج سرماي زمستان و اوج گرماي تابستان)قبل از ورود كمپوست به سالن، دماي سالن را به حدود ۲۳ درجه سانتيگراد رساند. اين كار باعث مي شود كه از وارد شدن شوك حرارتي به كمپوست ها جلوگيري شود. لازم است كيسه هاي كمپوست را به نحوي روي قفسه ها چيد كه بين هر دو كمپوست در همه طرف يك تا دو سانتيمتر فضا وجود داشته باشد. اين كار به گردش هوا در سالن كمك مي كند، چرا كه اگر در بين قفسه ها، فضاي عبور هوا بسته باشد به نوعي گردش مناسب هوا با اشكال مواجه خواهد شد پرونده شرايط دمايي كه از قبل آماده نموده ايم به نوعي ما را در فراهم نمودن بهتر شرايط سالن ياري خواهد كرد. بهتر است با هماهنگي با مركز هواشناسي، پرونده سالانه دماي هوا،دماي سايه، رطوبت نسبي و ميانگين دماي ماه و فصل را تهيه نماييم غالبا در فصل معتدل كنترل دما مشكل تر است. در فصل گرم معمولا با مشكل قطع برق،سوختن موتورهاي كولر، فن، رطوبت ساز با هواسازها مواجه خواهيم بود. بهتر است در دو ماه تير و مرداد، واحد توليدي با كاهش توليد تا حد ممكن به كار توليد ادامه دهد. اصولا از پانزدهم اسفند تا پانزدهم ارديبهشت ماه و از پانزدهم شهريور تا پانزدهم آبان ماه هر سال شديد با نوسان دما مواجه خواهيم بود كه در مجموع در اين چند ماه كنترل دما مشكل تر خواهد بود و ممكن است در طي شبانه روز براي كنترل دما به وسايل سرمايشي و گرمايشي بهطور همزمان نياز داشته باشيم.لازم است در چهارده روز اول رشد ميسليوم، جلوي ورود جريان هواي خشك با بيش از حد مرطوب به سالن را گرفت چرا كه با تبخير و ميعان شديد، باعث نوسان رطوبت در درون كيسه هاي پلاستيك شده كه بعدها مشكل ساز مي شود. بنابراين بهتر است در فصول گرم از باد خنك و غير مرطوب (كولر، سرماساز) و در فصول سرد از باد گرم غير مرطوب (مثل حرارت گرماساز، شوفاژ) استفاده نماييم.

بازرسي كيسه هاي كمپوست     

بهتر است سالن دار، در روز و نيز در شب با نور زرد تابش چراغ قوه پرنور، به بازرسي سالن و كمپوست ها بپردازد چرا كه رنگ كپك ها مثل كپك سبز جنگلي، كبك سبز زيتوني وغيره در شب مشخص تر است (اين عمل را در مورد سالن داري قارچ صدفي هم توصيهمي كنند. در حين بازرسي و با دقت و تمركز با استفاده از ذره بين حتي مي توان به وجود كنه وبقيه آفات نيز پي برد. بديهي است در اين حالت با مشاهده اولين موارد اشكال مي توان درسريع ترين زمان به مقابله پرداخت. در روز نيز با استفاده از ذره بين مي توان با دقت بيشتر به بازرسي درون كمپوست ها پرداخت .

اگه تا اينجا از مطالبمون خوشتون اومده ميتونيد با مراجعه به اينجا از بقيه مقالات سايت ما هم بهره ببريد.

​

​

۱- باكتري ها

گاهي ديده مي شود كيسه هاي بذرها شروع به ترشيدگي و فاسد شدن مي كنند، در اين شرايط حضور باكتري هاي در داخل كيسه هاي بذر حتمي است و علت آن عدم اتوكلاو و نحوه ي استريل شدن كيسه مي باشد. برخي از باكتري ها سبب ايجاد حالت ظاهري روغني مانند در سطح بستر و يا محيط پرورش قارچ مي شوند.

بهترين روش تشخيص باكتري ها اين است كه اگر كيسه هاي حاوي ميسيليوم تلقيح شده چند روز پس از تلقيح باد كردند، اين امر مي تواند بدليل وجود مقدار زيادي باكتري باشد، زيرا باكتري ها مقدار زيادي دي­ اكسيد كربن توليد مي كنند.

معمولاً باكتري ها در برابر دما مقاومت بالايي دارند و زمان و دماي اتوكلاو در از بين رفتن آن ها نقشي مهم دارند.

 ​

۲- كپك آسپرژيلوس

كپك آسپرژيلوس داراي دو گونه ي مشخص مي باشد كه در اكثر موارد در كيسه هاي بذري همين دو گونه مشاهده مي شوند. آسپرژيلوس گونه ي Niger سياه رنگ است و گونه ي Flavus زرد متمايل به فسفري رنگ است. كپك ها معمولاً بر خلاف باكتري ها با اتوكلاو سريعاً از بين رفته بنابراين علت وجود آن ها از اتوكلاو و استريل ناصحيح نمي باشد و علت وجود آن ها را بايد در محيط آزمايشگاه در لباس هاي افراد، تجهيزات، قفسه ها و …. بررسي كرد.

​

۳- كپك پني سيليوم

كپك هاي سبز آبي مربوط به انواع گونه هاي پني سيليوم هستند. در پروش قارچ در مورد اين نوع از كپك ها هم محيط آزمايشگاه و تجهيزات بايد با روش هاي مربوطه ضدعفوني شوند.

 ​

روش هاي كنترل بيماري هاي بذري

– قبل از بذرزني به دقت كيسه هاي بذر را بررسي كنيد و كيسه هاي آلوده را دور بريزيد.

– كيسه هاي بذر را در محيط هاي خنك و جداگانه نگهداري كنيد.

– از اسپان هاي قديمي و كهنه استفاده نكنيد.

–  كيسه هاي باز شده­ ي اسپان را جهت استفاده­ ي مجدد در آينده نگهداري نكنيد، مثلاً نيمي از آن را مصرف كرده و مابقي را براي آينده نگهداري نكنيد، زيرا با باز شدن درب آن ها حتي يكبار اين احتمال وجود دارد كه آلودگي وارد آن شده و سبب از بين رفتن آن ها شود. اغلب عوامل آلوده كننده و بيماريزا مي توانند سبب آلودگي كيسه هاي اسپان شوند بدون آنكه علامت مشخصي از آلودگي در آن­ها ديده شود.

– استفاده از فيلتر در سيستم هاي تهويه و تعويض فيلترها هر چند وقت يكبار

– پس از هر دوره پرورش قارچ دكمه اي از كوكات (بخار ۷۰ درجه سانتي گراد به مدت ۱۰ ساعت) براي ضدعفوني سالن ها، ديوارها و …. استفاده شود.

– كنترل حشرات و آفات صورت گيرد؛ زيرا آن ها ناقل اسپورهاي توليدي كپك ها به ديگر سالن ها هستند.

– رعايت بهداشت و نظافت لباس ها و كفش هاي كاركنان

– عمليات بستر سازي و بذرزني، با لباس ها و دستكش هاي ضدعفوني شده و تميز صورت گيرد.

– پس از بذرزني كمپوست، سطح روزنامه ها با محلول فرمالين اسپري شود.

​

بدون اطلاعات تخصصي وارد اين كار نشويد

شما اول‌ از همه بايد هزينه‌ها را بر مبناي سطح زير كشت حساب كنيد كه چقدر از اين ميزان هزينه ثابت و چه مقدار متغير است. اگر مبتدي هستيد، در گام اول بايد اطلاعات تخصصي خود را بالا ببريد و اگر در اين زمينه اطلاعي نداريد به‌ هيچ‌ عنوان اين كار را شروع نكنيد. از هر كارگاه خانگي مي‌توان براي پرورش قارچ استفاده كرد؛ اما اگر به آن به چشم يك شغل دائمي نگاه كنيد، يك سري نكات را بايد رعايت كنيد. يك سالن استاندارد بايد حتماً شش متر عرض و ۱۸ متر هم طول داشته باشد؛ اما اين ابعاد در كارگاه‌هاي خانگي مي‌تواند كوچك‌تر باشد. ديوارها و درهاي سالن شما بايد حتماً عايق باشند و براي استفاده از حداكثر فضا هم مي‌توان سالن را قفسه‌بندي و تا پنج طبقه از آن استفاده كرد. فاصله هركدام از طبقات با هم حداقل بايد ۶۰ سانتي‌متر باشد كه قفسه‌ها بايد فلزي با پروفيل آهني باشند و در استانداردهاي بين‌المللي هم پروفيل‌هاي آلومينيومي و ضدزنگ است. تقريباً براي يك سالن ۱۰۰ متري هزينه اين قفسه ها حدوداً سه ميليون و نيم الي ۴ ميليون تومان آب مي‌خورد.

مواد اوليه براي اين كار كمپوست قارچ است كه البته كمپوست را خودتان هم در كارگاه مي‌توانيد توليد كنيد، اما توليد آن در كارگاه‌هاي كوچك بازدهي ندارد و به‌صرفه است كه آن از كارخانه‌هاي توليد كمپوست خريداري كنيد. قيمت هر كيلو كمپوست ۹۵۰ تومان است و با يك ضرب و تقسيم ساده مي‌توان ميزان كمپوست مورد نظر را اندازه‌گيري كرد. بخش دوم مواد اوليه هم خاك پوششي است كه بر مبناي مترمكعب حساب مي‌شود كه هر مترمكعب از ۱۳۵ هزارتومان تا ۴۰۰ هزار تومان كه البته براي خاك پوششي بهتر است از خاك ايراني استفاده شود. براي يك سالن صد متري با پنج طبقه حدود ده تن كمپوست لازم است كه حدوداً مي‌شود ۱۰ ميليون و ۵۰۰ هزار تومان. نزديك شش مترمكعب هم خاك پوششي مورد نياز است كه حدوداً اين هم ۹۰۰ هزار تومان خرج برمي‌دارد. ۲۰۰ الي ۳۰۰ هزارتومان هم خرج كارگراني مي‌شود كه كار حمل كودها را انجام مي‌دهند. البته هزينه اجاره يا خريد سالن جداگانه بايد حساب شود.

در سال پنج بار مي‌توانيد قارچ برداشت كنيد

قارچ به‌صورت دوره‌اي برداشت مي‌شود و هر دوره‌اي هم حدود دو ماه است. اول بايد كمپوست قارچ را درون بلوك‌ها بريزيد و تا حدود ۱۳ تا ۱۵ صبر كنيد. بعدازآن بايد خاك‌كشي كنيد. خاك‌ها بايد اشباع از آب و حتماً عاري از باكتري و پاستوريزه باشند. اين خاك را تا عمق پنج الي شش سانتي‌متر به‌طور كاملاً يكنواخت روي بستر كمپوستي كه قبلاً نرم شده قرار مي‌دهيم. دماي سالن بايد ۲۶ و رطوبت هم بين ۸۸ تا ۹۸ درصد متغير است. بعد از خاك‌دهي كه حدود چهار روز طول مي‌كشد، وارد مرحله راپلينگ مي‌شويم. راپلينگ يك عمليات شخم زدن است و بعد از يكي دو روز هم عمليات هوادهي شروع مي‌شود و حدود ۱۰ روز طول مي‌كشد كه قارچ‌هاي كوچك كه به آن‌ها مي‌گوييم «پين هد» ها شكل بگيرند. قارچ‌ها كه شكل گرفتند، ابتدا با مه پاشي و سپس به‌صورت مستقيم آب‌رساني مي‌شوند و درشت مي‌شوند و كم‌كم به مرحله برداشت مي‌رسيد. در اينجا مي‌توانيد اولين برداشت كه به آن مي‌گوييم فلش اول يا چين اول را كشت كنيد. سه چين اقتصادي از قارچ مي‌توانيد داشته باشيد. البته تا پنج چين هم مي‌توان برداشت كرد؛ اما دو چين آخر ديگر اقتصادي نيست. براي همين معمولاً بعد از دو سه چين سالن را تخليه مي‌‎كنيم و كمپوست جديد مي‌آوريم. چين اول را كه برداشت كرديد، در مدت كمتر از ده روز چين دوم رشد مي‌كند كه البته چين سوم حجم كمتري دارد. در سال مي‌توانيد پنج دوره برداشت قارچ داشته باشيد البته شش دوره هم مي‌شود هم سخت است، هم در اولين تجربه تقريباً امكان‌پذير نيست. در هر دوره از هر سالن حدود دو تن و ۷۰۰ كيلوگرم مي‌توانيد قارچ برداشت كنيد. اگر تمام شرايط مساعد باشد شما در هر دوره مي‌توانيد از همين سالن ۱۰۰ متري حدود سه ميليون تومان سود داشته باشيد.

بازار فروش قارچ نوسان دارد

مديريت در زمينهٔ كشاورزي و علي‌الخصوص قارچ مشكل جدي دارد. در زمان‌هايي آن‌قدر قارچ در بازار زياد است و همه در زيرزمين خانه‌شان هم پرورش مي‌دهند كه ممكن است بار قارچ شما خراب شود و زمان هايي هم هست كه آن قدر مشتري براي آن زياد است كه آن ميزان در بازار موجود نيست. نوسانات بازار قارچ زياد است و همين ريسك كار شما را بالا مي‌برد و ازآنجايي‌كه تاريخ انقضا و خرابي آن سريع است، خيلي هم نمي‌توان به صادرات فكر كرد. پرورش قارچ هم سرمايه‌ بر است هم كاربر و براي اين سالن ۱۰۰ متري حداقل به يكي دو كارگر احتياج است كه مدام به قارچ‌ها رسيدگي كنند. در كار پرورش قارچ بايد مدام مواظب قارچ‌ها باشيد كه دچار بيماري نشوند. محيط پرورش قارچ‌ها بايد تاريك باشد و سرما و گرماي سالن مرتب چك شود.

كمپوست سازي، فرآيند استفاده از ميكروارگانيسم‌ها براي پوساندن مواد ارگانيك با يك روش كنترل شده در حضور اكسيژن است.

شما مي‌توانيد كمپوست ارگانيك خود را با ساختن يك كپه بر روي زمين و پوشاندن آن (براي حفظ گرما و رطوبت) درست كنيد. اگر مي‌خواهيد يك فضاي محصور درست كنيد، مي‌توانيد از يك سطل استفاده كنيد. بهترين حالت اين است كه ظرفي را به‌كار ببريد كه دربسته باشد و هيچ سوراخ و شكافي نداشته باشد . جايي را انتخاب كنيد كه حداقل چند متر دور از ساختمان باشد. بهترين نقطه جايي آفتابگير در باغچه است .

مواد لازم

بهترين نوع كمپوست، تركيب محتويات سبز و قهوه‌اي به ميزان مساوي است. محتويات سبز براي كمپوست سازي عبارتند از كود، فرآورده‌هاي جانبي محصولات زراعي، پوست ميوه‌ها و خرده علف است. محتويات قهوه‌اي مي‌تواند شامل برگ، كاه، خرده چوب، كاغذ باطله، مقوا و خاك اره باشد.

از افزودن موادي مثل گوشت، مواد لبني، غذاي پخته و مدفوع سگ و گربه اجتناب كنيد زيرا مي‌توانند باعث جذب حشرات موذي بشوند. از افزودن گياهاني كه دچار پوسيدگي ريشه يا بيماري‌هاي ناشي از خاك هستند، خودداري كنيد. ممكن است اين بيماري‌ها حتي پس از اينكه كمپوست آماده شد هم به گياهان سالم منتقل شود .

فرآيند ساخت كمپوست

تركيبي از مقادير مساوي مواد سبز و قهوه‌اي را در يك سطل بريزيد. اين مخلوط بايد حداقل 60 سانتي متر ارتفاع داشته باشد. حتي كپه بزرگتر بهتر است. اين كار كمك مي‌كند كه رطوبت و گرما بهتر حفظ شود. مواد را كاملا با هم مخلوط كنيد و در ضمن مخلوط كردن به آن آب بپاشيد. در طي زمان كه ميكروب‌ها شروع به كار مي‌كنند، كمپوست گرم مي‌شود. با يك چنگك هر چند هفته يك بار اين كمپوست را زير و رو كنيد. وقتي كه اين مخلوط ديگر گرم‌تر نشد، به هم زدن اين توده را متوقف كنيد و آن را به حال خود رها كنيد. هميشه مطمئن شويد كه اين كپه، مرطوب و هوادهي شده باشد. زير و رو كردن باعث هوادهي به كمپوست مي‌شود .

آماده شدن كمپوست ارگانيك مي‌تواند از شش هفته تا يك سال به طول انجامد. نتيجه نهايي، يك ماده متراكم، قهوه‌اي تيره و خاك مانند است كه بوي خوبي دارد. براي كسب بهترين نتيجه اجازه دهيد كمپوست چند ماه پيش از استفاده كاملا جا بيفتد .

نكته: پيشنهاد مي‌شود براي سرعت بخشيدن به فرآيند كمپوست سازي، همه مواد را پيش از افزودن به كپه خود خرد كنيد و كپه را مرتبا زير و رو كنيد.

مزايا

اين كمپوست مثل كود عمل مي‌كند و مواد مغذي لازم را كه به رشد گياهان كمك مي‌كند در اختيار آنها مي‌گذارد . به گياهان كمك مي‌كند كه دربرابر بيماري‌ها و آفات مقاومت كنند . سموم را در خاك تجزيه و بافت خاك را تقويت مي‌كند . از آنجا كه هوموس زيادي دارد، حاصلخيزي خاك و ساختار آن را بهبود مي‌بخشد. هوموس همچنين در حفظ آب كمك مي‌كند . از مواد دور ريختني براي تقويت خاك استفاده مي‌شود. همچنين به كاهش حجم زباله‌ها كمك مي‌كند . پول خود را پس‌انداز مي‌كنيد زيرا نياز گياهان به آفت كش‌ها و كودهاي شيميايي را كاهش مي‌دهد مواد مغذي مهمي دارد كه در كودهاي شيميايي يافت نمي‌شود . مي‌تواند به عنوان مالچ استفاده شود يا در جلوگيري از رشد علف‌هاي هرز و كاهش آبياري مورد نياز كمك كند . به عايق شدن خاك كمك مي‌كند . در مقايسه با تجزيه سريع كودهاي شيميايي، مواد مغذي را به تدريج در اختيار گياه مي‌گذارد . به تخلخل خاك كمك مي‌كند و حجم خاك را با افزودن هوموس و مواد مغذي ارگانيك، بيشتر مي‌كند.

نكته: روش‌هاي بسياري براي درست كردن كمپوست وجود دارد: از كپه كردن مواد در حياط پشتي خانه تا درست كردن ورمي كمپوست در زيرزمين خانه. خود را به يك روش محدود نكنيد. روشي كه براي شما موثرتر است انتخاب كنيد.

قارچ به طور كلي سديم، چربي، كلسترول و كالري پاييني دارد و اغلب به عنوان يك ماده غذايي عملكردي شناخته مي‌شود. علاوه بر فراهم كردن مواد مغذي اصلي براي بدن، اين ماده در پيشگيري از بيماري‌هاي مزمن به خاظر وجود آنتي اكسيدان‌ها و فيبرهاي سالم موثر است. يك پيمانه از قارچ سفيد برش خورده خام حاوي ۱۵ كالري، ۰ گرم چربي، ۲.۲ گرم پروتئين، ۲.۳ گرم كربوهيدرات است. اگرچه قارچ انواع مختلفي دارد اما بيشتر آن‌ها مقدار يكساني از مواد مغذي را براي بدن فراهم مي‌كنند. قارچ غني از ويتامين B ، فولات، تيامين،نياسين و اسيد پانتوتنيك است. اين ماده همچنين حاوي ويتامين D نيز مي باشد. قارچ همچنين مواد مغذي فراواني براي بدن فراهم مي‌كند. اين مواد مغذي شامل سلنيوم، پتاسيم، فسفر، آهن و مس است. بتاگلوكان نوعي فيبر است كه در ديواره سلولي بيشتر قارچ‌ها يافت مي‌شود. اخيرا اين ماده موضوع مطالعات بسيار زيادي بوده است.بتاگلوكان نقش مهمي در بهبود تحمل به انسولين دارد.

قارچ همچنين حاوي كولين است. اين ماده مغذي مهم به خواب خوب، بهبود عضلات، يادگيري و حافظه كمك مي‌كند. كولين همچنين در حفظ و نگهداري از غشاهاي سلولي مفيد است و مي‌تواند به انتقال پالس‌هاي عصبي كمك كند.

چگونه قارچ را وارد رژيم غذايي خود كنيم؟

زماني كه مي‌خواهيد قارچي را از فروشگاه‌ها بخريد، سعي كنيد محكم و خشك باشد. از خريد قارچ‌هاي خراب و نازك خودداري كنيد. آن را در يخچال نگهداري كنيد و تا زمان مصرف نشسته نگه داريد.

شما مي‌توانيداز ترفندهاي زير براي آماده سازي قارچ براي مصرف استفاده كنيد :

هر نوع قارچي را با پياز تفت دهيد.

شما مي‌توانيد هر نوع قارچ را به صورت خام در سالادهاي خود استفاده كنيد.

مي‌توانيد درون قارچ را خالي كنيد و آن را مواد دلخواه پر نماييد.

قارچ برش خرده را به املت خود اضافه كنيد.

قارچ را گريل كنيد و در ساندويچ‌ها از آن استفاده نماييد.

خطرات احتمالي مصرف قارچ براي سلامتي:

اگرچه قارچ‌هاي وحشي قرن‌هاست كه در سبد غذايي افراد مختلف قرار دارد اما به ياد داشته باشيد كه قارچ‌هايي كه به صورت وحشي مي‌رويند ممكن است خطرات زيادي براي سلامتي داشته باشند. خوردن قارچ‌هاي وحشي سمي مي‌تواند باعث ايجاد بيماري‌هاي شديد و حتي مرگ شود. مطالعات نشان داده است كه برخي از قارچ‌هاي وحشي حاوي مقدار زيادي از فلزات سنگين و ساير مواد شيميايي خطرناك هستند. براي اجتناب از اين موارد، بهتر است قارچ مورد نياز خود را از فروشگاه‌هاي معتبر تهيه كنيد. متخصصان بر اين باورند كه بتاگلوكان براي بيشتر افراد بي خطر است.با اينحال از آنجايي كه بتاگلوكان مي‌تواند عملكرد سيستم ايمني بدن را تحريك كند، ممكن است براي افراد مبتلا به بيماري خودايمني همچون آرتريت روماتوئيد، لوپوس و آسم مضر باشد. محققان هنوز در حال مطالعه بر روي اثرات اين ماده در بيماري‌هاي ذكر شده هستند.. رژيم غذايي كلي و الگوي سالم غذاخوردن در پشگيري از بيماري‌ها و داشتن سلامت كلي بدن مهم است. بهتر است بر روي مواد غذايي غني از ويتامين و مواد معدني مفيد تمركز كنيد.

​

 در طول دوره تشكيل اندام باردهي بايد به شرايط محيطي توجه بيشتري شود زيرا فاكتورهاي محيطي كه شامل دما، غلظت دي اكسيد كربن و رطوبت نسبي مي باشد همراه با ميزان مشخص و مناسب جريان هوا داراي تأثير بسيار زيادي بر روي تشكيل ميوه مي باشند.

پرورش دهنده نيز فقط مي تواند تعداد قارچ ها و نحوه پراكنش و منتشر شدن آن ها را كنترل نمايد و اين در صورتي است كه ميزان رشد در بستر مناسب و خوب باشد. در صورتي كه تشكيل ميوه ها زير سطح خاك پوششي صورت پذيرد ميزان تشكيل پرورش دهندگان كمتر خواهد بود زيرا بررسي دهيدراته شدن و تنظيم شرايط محيطي سخت تر مي گردد.

دما

پس از سرد كردن ممكن است دماي كمپوست بيش از حد پايين بيايد كه براي جلوگيري از اين كار بايد دماي هوا را افزايش داده و ميزان جريان هوا را كاهش داد. براي تشكيل ميوه بصورت مناسب بايد ميزان تفاوت بين دماي كمپوست و دماي هوا حدود ۲-۱/۵ درجه سانتي گراد باشد بدين صورت كه مثلاً دماي هوا ۱۸ و دماي كمپوست ۲۰ درجه سانتي گراد باشد. اين تفاوت تا حدي بسته به روش سرد كردن مي باشد.

در صورت كند بودن فرآيند سرمادهي معمولاً ميسيليوم زمان بيشتري به رشد رويشي ادامه مي دهد و اين موضوع در واقع نشان دهنده آن است كه ميزان تفاوت دما بين دو بخش مذكور بيش از حد معمول است.

دماي كمپوست در صورت سرمادهي سريع و شديد به يكباره كاهش مي يابد و در نتيجه بين دماي هوا و دماي كمپوست اختلاف كمي ايجاد مي شود. وجود پلاستيك زير بسترها سبب بيشتر بودن فعاليت مي گردد.

​

دي اكسيد كربن

ميزان غلظت دي اكسيد كربن در سالن در صورت تنظيم ميزان ورود هواي تازه بايد در حدود ۰/۲ – ۰/۰۶% در نظر گرفته شود كه با تنظيم ميزان دي اكسيد كربن در اين مقدار حداقل ميزان هواي تازه وارد سالن خواهد شد. ميزان حقيقي و دقيق دي اكسيدكربن با توجه به وضعيت و شرايط محيطي در بيرون از سالن تنظيم مي شود. ميزان دي اكسيد كربن در زمستان بايد بيشتر از ميزان دي اكسيد كربن در بهار و پاييز باشد. فعاليت كمپوست، نوع دستگاه تنظيم كننده هوا و نوع نژاد نيز نقش مهمي در تعيين ميزان دي اكسيد كربن و تنظيم آن دارد.

​

جريان هوا

ميزان جريان هوا در طول دوران باردهي بايد بسيار كم باشد اما بايد توجه داشت كه ميزان تهويه بايد به صورتي باشد كه تهويه كافي جهت تبخير و خروج دي اكسيد كربن اضافي صورت گيرد.

​https://gharchfarm.com/post/50/Mushroom-breeding-environment-%7C-Suitable-environment-for-mushroom-growthhttps://gharchfarm.com/post/50/Mushroom-breeding-environment-%7C-Suitable-environment-for-mushroom-growth

درصورتي كه ميزان جريان هوا بيش از حد كم باشد، غلظت دي اكسيد كربن و رطوبت نسبي افزايش مي يابد كه ميزان افزايش اين دو فاكتور در قسمت نزديك بستر و محل تشكيل كلاهك ها بيشتر است و تفاوت بين دماي كمپوست و دماي هوا زياد خواهد شد.

جريان هوا در صورت شديد بودن، سبب دهيدراته شدن خاك پوششي و كاهش فعاليت كمپوست مي گردد. علاوه بر اين افزايش جريان هوا سبب افزايش تبخير و گرما مي شود و براي تبخير شدن نيز نياز به گرماست كه اين گرما از كمپوست گرفته مي شود و درنتيجه اختلاف دماي بين كمپوست و هوا كمتر مي شود.

قارچ هاي تازه تشكيل شده، بسيار حساس اند و به همين دليل كنترل دماي سالن پرورش، اهميت بالايي دارد. براي تبادل هوا و كاهش مناسب غلظت دي اكسيد كربن، استفاده از ۵ متر مكعب از هواي تازه به ازاي هر متر مربع سطح پرورش در هر ساعت، كافي است.

رطوبت نسبي

براي حفظ رطوبت در بالاي ۹۰% نيز مي توان هوا را مرطوب كرد يا با ايجاد رطوبت نسبي مورد نظر را تايين نمود. خيس كردن كف و ديوار هاي سالن به طور منظم سبب ايجاد رطوبت و نيز سرما مي شود. پايين بودن بيش از حد رطوبت نسبي همراه با جريان زياد هوا سبب كاهش فعاليت كمپوست و دهيدراته شدن (كاهش آب و رطوبت) مي گردد.

​

ماكرو كليما و ميكروكليما

نكته مهم براي كنترل مناسب و كافي شرايط محيطي اين است كه بتوان بين ميكرو و ماكروكليما تفاوت تفاوت قائل شد.

ميكروكليما در واقع فضاي نزديك به توده كمپوست و ته سنجاقي و كلاهك ها را شامل مي شود.

​

ماكروكليما در واقع بقيه فضاي سالن پرورش را شامل مي شود.

پرورش دهندگان قارچ معمولاً شرايط ماكروكليما را تنظيم مي نمايند كه بوسيله ي اندازه گيري فاكتور هاي محيطي در قسمت بالايي بستر يا راهروها تعيين مي شود اما بايد توجه داشت كه ميكروكليما مهمتر است زيرا اين بخش بيشتر در ارتباط با محصول مي باشد. علاوه بر اين در اين قسمت جريان هوا كمتر بوده و هواي تبادل شده نيز كمتر مي باشد و اين يك مزيت دارد اين قسمت كمتر تحت تاثير تغييرات شديد دمايي قرار مي گيرد.

در صورتي كه جريان هوا كمتر شود، تفاوت بين ميكرو و ماكروكليما بيشتر مي شود. يك تكه كلوخه خاك پوششي مي تواند به نحو بهتري از ميوه قارچ محافظت كند. ميكروكليما در اين حالت تا حد زيادي از قارچ ها حفاظت مي كند زيرا ايجاد تغييرات در ماكروكليما تاثير چندان زيادي بر روي ميكروكليما ندارد. تفاوت بين ماكرو و ميكروكليما در سطوح خاك پوششي با بافت بيشتر ريزتر است.

براي حفظ شرايط محيطي مورد نياز در اطراف قارچ ها بايد ميزان رطوبت نسبي ، ي اكسيد كربن و جريان هوا بيشتر گردد زيرا در شرايطي كه جريان هوا كمتر باشد ممكن است مشكلاتي ايجاد شود.

تعداد كلاهك هاي تشكيل شده و نيز عمق تشكيل ميوه ها در طي مرحله سرمادهي مشخص مي شود و در صورتي كه خاك پوششي داراي ساختار درشت تر و زبرتري باشد كلاهك ها در قسمتي كه شرايط مناسب براي رشد آنها وجود داشته باشند ايجاد خواهند شد.

قارچ ها در ابتداي باردهي در قسمت بالاي خاك پوششي تشكيل مي شوند زيرا تاثير ميكروكليما در اين مرحله بيشترين مقدار است. در صورتي كه خاك پوششي قطر بيشتري داشته باشد، تفاوت بين محيط رشد و ميكرو كليما براي مدت بيشتري است كه اين امر سبب تشكيل ديرتر كلاهك ها مي گردد و در اين حالت كلاهك ها به تناوب ايجاد مي شوند كه اين امر سبب طولاني تر شدن دوره فلاش مي شود.

در صورتي كه سطح رويي خاك پوششي صاف بوده و داراي ذرات بسيار ريز باشد تاثير ميكروكليما بر روي اندام باردهي قارچ بسيار كمتر بوده و در نتيجه ي تاثير مستقيم ماكروكليما بيشتر مي شود و در صورت همراه شدن اين شرايط با سرمادهي سريع، ته سنجاقي شدن قارچ ها به صورت همزمان و يكنواخت شده و در نتيجه فلاش اول به صورت يكنواخت و يكسان خواهد بود.

آب پاشي

قارچ هاي ته سنجاقي شكل تازه تشكيل شده نسبت به وجود آب بسيار حساس هستند و ميزان اين حساسيت در مورد نژادهايي كه باردهي كندي دارند بيشتر است لذا در طي دوره تشكيل اندام باردهي نبايد هيچ گونه آبياري (آب پاشي) صورت گيرد.

​

در بعضي موارد آب پاشي نياز است كه كه اين موارد عبارتند از :

– پس از سرمادهي، هنوز ميسيليوم ها داراي رشد رويشي هستند، در اين حالت آب پاشي مي تواند سبب توقف كامل ريسه دواني شود و ميزان آب به اندازه ۰/۵ ليتر در متر مربع مي باشد.

– در صورتي كه سرد كردن سبب كم آبي بيش از حد سطح بالايي خاك پوششي شود.

– در صورتي كه تشكيل ته سنجاقي ها بيش از حد معمول صورت گيرد، با آبياري مي توان مقدار تشكيل قارچ هايي را كه در فلاش اول قرار است ايجاد شوند كاهش داد. اثر ايجاد شده نيز تا حد زيادي به ميزان جريان هوا و ديگر عوامل دارد.

​

در منزل و بدون توجه به آب و هوا ورطوبت ميتوان قارچ پرورش داد. پس اگر شما هم در منزل خود جاي مناسبي براي كشت داريد بهتر است از همين حالا براي افزايش درآمد خود اقدام كنيد.

علي الخصوص كه به دليل كوچك بودن محيط توليد قارچ هاي بدست آمده از كيفيت بهتري برخوردار هستند؛ ميتوان به قيمتي بالاتر از سوپر ماركت ها قارچ را به فروش رساند.بهترين موقع براي پرورش قارچ در خانه بين ماه هاي مهر تا آذر است ولي چنانچه امكانات تهويه هوا و متعادل نمودن درجه حرارت محيط محل پرورش وجود داشته باشد ميتوان پرورش قارچ را در ماههاي ديگر سال تعميم داد.

بطور كلي طرز پرورش قارچ مخصوص به خود آن است و مي توان آن را در محيط تاريك پرورش داد و بجز نور مستقيم آفتاب، هر مقدار نور را تحمل مي كند. در هر صورت در محل پرورش قارچ علاوه بر آنكه، بايستي تهويه هوا به خوبي انجام گيرد، درجه هواي محيط پرورش نيز بايد بين ۱۵ – ۱۰ درجه نگهداري شود. علاوه بر اين محل پرورش بايستي كاملا تميز، قابل شستشو و فاقد درز يا محلي براي پرورش باكتريها، حشرات و قارچهاي مضر باشد.

اتاق پرورش قارچ

عرض اتاق پرورش بايستي بحدي باشد كه بتوان از راهروهايي كه براي آن تعبيه مي گردد، براحتي عبور نمود( حدود ۷۰ سانتي متر) عرض طبقات پرورش قارچ را نيز حداكثر ۱۸۰ سانتي متر در نظر مي گيرند تا بتوان از دو طرف به وسط بستر قارچ دسترسي پيدا نمود و چنانچه طبقات پرورش قارچ در كنار ديوار باشد عرض آن را حداكثر ۹۰ سانتي متر قرار مي دهند.مي توان قارچ را در جعبه هاي چوبي در اندازه ۶۰ در ۹۰ سانتي متر و عمق ۲۰ تا ۲۵ سانتي متر پرورش داد.

به منظور صرفه جويي در هزينه اوليه مي توان، هر طبقه را با تخته هاي سه سانتي متري به عرض ۹۰ تا ۱۸۰ سانتي متر پوشانده و كود را مستقيما كف هر طبقه ريخته و قارچ را در آن كاشت و به اين ترتيب احتياجي به جعبه هاي چوبي نخواهد بود. طبقه بندي ها معمولا در طول اطاق پرورش انجام مي گردد.

آموزش پرورش قارچ

روي سطح زمين نبايستي طبقه اي مستقر نمود، حداقل فاصله بين طبقه اول تا كف زمين ۱۵ سانتي متر و فاصله هر طبقه از هم ۶۰ سانتي متر مي باشد.بطور معمول براي پرورش قارچ در خانه فقط سه طبقه در نظر مي گيرند و چنانچه اطاق به حد كافي وسيع باشد يك رديف در طول اطاق در مجاور ديوار و يك طبقه (دو طرفه) در وسط و يك طبقه در طرف ديگر اطاق قرار مي دهند بطوريكه دو راهرو به عرض ۷۰ سانتي متر در دو طرف طبقه وسط (۱۸۰ سانتي متري) باشد.

در يك اطاق بزرگ به طول ۹ و عرض ۵/۶ متر مي توان مساحتي در حدود يكصد متر مربع براي پرورش قارچ آماده نمود كه از اين سالن در هر فصل برداشت مي توان استفاده نمود. و به ۸ تا ۸۵۰ كيلو قارچ دست يافت و چنانچه كاشت قارچ در جعبه هاي چوبي انجام گيرد توليد محصول از اين ميزان تا حدي بيشتر خواهد شد و در سالني به ابعاد ۵/۹ و عرض ۵/۶ متر تعداد ۱۸۰ جعبه جايگزين مي گردد كه محصول آن در يك فصل برداشت به حدود يك تن مي رسد.

چنانچه محل پرورش قارچ محدود و كوچك باشد ميزان احتياج به كود و محلي كه بايد آن را تخمير نمود، متناسب مي باشد. لذا ترجيح داده مي شود يك محوطه بتوني به ابعاد ۵/۱ متر ساخته و در مجاور آن محلي براي خروج آب مازاد كود در نظر بگيرند كه فاضل آب را بتوان داخل سطل يا يك مخزن بتوني كوچك به ابعاد ۴۰ سانتي متر وارد نمود.

كف مخزن اصلي را به ضخامت ۱۵ سانتي متر كاه ريخته و روي سطح كاه يك جعبه به ابعاد يك متر از جنس تور سيمي ضخيم كه شبكه سوراخهاي آن ۵/۰ سانتي متر باشد بطوري قرار مي دهند كه از هر طرف با ديواره مخزن بتوني ۲۵ سانتي متر فاصله داشته باشد.

اطراف اين توري را از كاه پر نموده و داخل توري را از پهن اسبي مخلوط با كاه پر نموده و پهن را خوب متراكم نموده و سطح كود را نيز بطور گنبد مانند توده نموده تا آب باران به داخل توده كود نفوذ ننمايد.

پس از ۳ تا ۴ روز به علت فعاليت باكتريهاي تخمير، درجه حرارت محيط توده به ۷۰ درجه مي رسد و مقداري از حجم توده كم مي شود و در اين موقع تمام توده كودي را كه در مخزن قرار دارد براي هوادهي به محوطه مجاور توده برمي گردانند و در موقع برگرداندن كود بايستي سعي كرد حتي الامكان به تمام ذرات كود، هوا برسد تا اكسيژن مورد نياز باكتريهاي مخمر تامين گردد.

پس از چند ساعت اين توده را مجددا به داخل مخزن بذري ريخته و سطح آن را با كاه بحد كافي انباشته تا سطح كود گنبدي شكل بشود. چنانچه در مخزن كوچك مجاور محل تخمير فاضل آب جمع شده بوسيله سطل آن را روي سطح كود مي پاشند تا رطوبت توده تامين گردد.

مدت عمليات بين ۱۵ – ۱۰ روز به طول مي انجامد و در اين مدت ۳ – ۴ مرتبه بايستي كود برگردان بشود.در خاتمه دوره سوم يا چهارم كود به رنگ قهوه اي تيره در آمده و ذرات آن ترد و شكننده شده و بوي مطبوعي از آن به مشام مي رسد و چنانچه اين شرايط در كود مشاهده نشود دليل بر آن است كه عمليات تخمير به خوبي انجام نگرفته و در نحوه كار اشكالي وجود داشته است.

نحوه اسكلت بندي

اسكلت بندي طبقات از نبشي ۱۰ -۱۲ كه با ضد زنگ رنگ شده باشد و يا از الوار چهار چوب ۱۰ سانتي متري ساخته مي شود و بين ستونها چهار چوبي ۵ سانتي متري پيش بيني مي گردد.فاصله ستونهاي عمودي از يكديگر ۵/۱ متر و اين فاصله در دو طرف بستر، بايستي حفظ گردد.

تهيه بستر براي پرورش قارچ

بهترين ماده براي پرورش قارچ، پهن اسبي و كاه مي باشد. براي تهيه كود جهت پرورش قارچ مقداري پهن اسبي و كاه را مخلوط نموده و در ابعاد مناسبي در حدود ۳ متري آن را انبار نموده و آنها را روي هم بخوبي بكوبيد.(لگد كنيد) تا متراكم شود بطوريكه از نفوذ باران به داخل آن جلوگيري گردد.

پس از مدتي كوتاه عمليات تخمير داخل توده كود شروع مي شود و درجه حرارت محيط كود بالا مي رود. همچنين مي توان قبل از توده كردن كود مقداري آهك در حدود يك پنجم حجم پهن به آن اضافه و كاملا مخلوط كنيد. سپس آن را توده نمود اين عمل باعث مي گردد كه عمل تخمير به تعويق بيافتد و در عين حال آمونياك توليد شده را جذب و علاوه بر آن مقداري از رطوبت اضافي كود را جذب نمايد.

بعد از سه روز مجددا اين توده را برگردانده و هوا داده و آن را مانند دفعه اول، انباشته و روي آن را بكوبيد. سطح آن را شيب دهيد تا آب باران به داخل آن نفوذ نكند و اين عمل به فاصله ۴ – ۲ روز، چهار تا شش مرتبه بايد تكرار گردد.

لازم به يادآوريست كه چنانچه در مرحله اول به كود، آهك داده شده فاصله برگردان كود چهار روزه و در صورتيكه آهك داده نشده باشد فاصله برگردان كود دو روز مي باشد.

بايد توجه داشت كه بايستي دقت و مراقبت در نگهداري ميزان رطوبت و حرارت داخل توده به عمل آيد. زيرا هر اندازه مقدار رطوبت پهن زياد باشد، محيط داخل كود، اسيدي شده و كود غير قابل استفاده مي گردد. بخصوص در موقع برگردان كردن كود، چنانچه مشاهده شود كه كود بسيار خشك است، بايستي مقدار كمي غبار آب روي آن پاشيد، از علائم مشخصه ميزان رطوبت كود، آزمايش آنست، چنانچه مقداري كود را در دست بفشاريد، نبايستي قطرات آب، از لاي انگشتان(در هنگام فشار دادن) بچكد و فقط كافي است در اثر فشار به كود، كف دست، تر بشود. پس از آماده شدن كود بايستي اطاق پرورش را مجهز نمود.